Poznań
Oddział Solidarności Walczącej w Poznaniu powstał we wrześniu 1983 r. Jego inicjatorem i niekwestionowanym liderem był Maciej Frankiewicz. Kontakt z SW we Wrocławiu nawiązano za pośrednictwem Grzegorza Schetyny i Zdzisława Wiśniewskiego. W dniu 20 XI 1983 r. została założona Rada Solidarności Walczącej Oddział Poznań do której weszli: Maciej Frankiewicz (przewodniczący), Szymon Jabłoński, Szymon Łukasiewicz.
Do grona członków i współpracowników SW wspomagających działalność organizacji w Poznaniu należeli m. in.: Dariusz Andrzejewski, Faustyn Andrzejewski, Łukasz Bednarz, Rafał Grupiński, Ryszard Jabłoński, Gerard Kowalski, Adam Szatkowski, Krzysztof Stasiewski, Jerzy Fiećko, Włodzimierz Filipek, Joanna Bentkowska, Aleksandra Bessert, Zbigniew Rutkowski, Robert Budzyński, Roman Chmielowiec, Krzysztof Cnotalski, Mirosław Kulawik, Marek Kuśnierz, Grażyna Misztak, Edward Pohl, Bartłomiej Tyll.
W latach 1983-1990 SW w Poznaniu prowadziła aktywną działalność wydawniczą i kolporterską, drukowano gazetki, ulotki, kalendarze, pocztówki okolicznościowe. Najważniejszym pismem była publikowana przez cały czas poznańska edycja „Solidarności Walczącej”. Poza nią ukazywały się również: „Solidarny Robotnik” (1983), „Czas” (1984-1988), „Czas Kultury” (1985-1990), „Komentarz” (1988), „Solidarność Walcząca HCP” (1988-1989), „Gzub” (1989). W latach 1984-1985 w Poznaniu nadawano także audycje Radia SW, którego głównym organizatorem był F. Andrzejewski. Emitowano je na fonii TV. Działalność radiową wznowiono w 1988 r. przez inny zespół. Działacze SW organizowali demonstracje, malowali napisy na murach itp. W 1985 r. we współpracy z SW Oddział w Poznaniu powstał Oddział SW w Kaliszu, a w 1989 r. Oddział SW w Koninie. W latach 1985-1986 utrzymywano kontakt z Oddziałem SW w Pile.
W okresie VI 1985 – VI 1986 po „wpadkach” drukarni i lokali z materiałami poligraficznymi nastąpiły aresztowania aktywnych działaczy SW - M. Frankiewicza, M. Kuśnierza, Sz. Łukasiewicza, D. Andrzejewskiego, K. Stasiewskiego. Od VI 1985 do IX 1986 r., podczas pobytu M. Frankiewicza w areszcie, Oddziałem kierował Szymon Jabłoński. W wyniku represji i działań SB doszło do kryzysu w działalności SW w Poznaniu, np. znacząco zmalała częstotliwość wydawania pisma „Solidarność Walcząca”. Od 1988 r. nastąpił ponowny wzrost aktywności organizacyjnej (w lutym powstała Grupa SW w zakładach HCP, SW była organizatorem/współorganizatorem demonstracji ulicznych, np. 1 V, 28 VI, 11 XII, prowadziła akcje ulotkowe, a w dniach 22-23 VIII 1988 r. wspomagała strajk w HCP).
W VII 1989 r. M. Frankiewicz został jednym z 4 oficjalnych przedstawicieli SW, w jego mieszkaniu przy ul. Gromadzkiej 23 mieścił się Punkt Informacyjny SW, na ul. Armii Czerwonej/Św. Marcina (przy kinie „Muza”) funkcjonowało stoisko z publikacjami organizacji.
Między II – IV 1989 r. SW była krytycznie ustosunkowana do rozmów Okrągłego Stołu i wezwała do bojkotu wyborów. W latach 1988-1990, w różnych okresach, przedstawicielami Oddziału na Zachodzie byli: Sz. Jabłoński (RFN, Kanada), F. Andrzejewski (RFN) i Józef Piotrowski (RFN).
oprac. Grzegorz Waligóra
Zobacz także
-
Organizacja Solidarność Walcząca w Wielkopolsce w latach 1983–1990
-
Solidarność Walcząca. Tygodnik organizacji Solidarność Walcząca Poznań, nr 34-35 z dn. 3-16 VII 1989 r.
-
Fotografie z zasobu Archiwum IPN w Poznaniu
-
Solidarność Walcząca HCP. Dwutygodnik Solidarności Walczącej H. Cegielski Poznań nr 5 z 1988 r., Po 08/2159, k 72, S. 1
-
Informacja z dn. 29 XI 1988 r. dot. działalności i struktury SW Oddział w Poznaniu, IPN Po 08/2356, k. 229–231.
-
Film operacyjny IPN BU 2259/17
Demonstracja Konfederacji Polski Niepodległej (KPN) i „Solidarności Walczącej” na Starym Rynku w Poznaniu dniu 11-06-1989. Materiał operacyjny zawierający nagranie przejścia demonstrantów z transparentami „KPN” , „Solidarność Walcząca” i „Sowieci do domu” przez Stary Rynek w Poznaniu. Widoczni z daleka przemawiający przez megafon uczestnicy demonstracji. Materiał ze zbiorów Archiwum IPN.
-
Konferencja „Od solidaryzmu do niepodległości. O działalności i myśli politycznej Solidarności Walczącej w latach 1982–1990” – Poznań, 14 września 2018
35. rocznica powstania oddziału SW w Poznaniu
-
Członkowie SW w czasie III Pielgrzymki Papieża Jana Pawła II do Polski (8–14 czerwca 1987 r.) w obiektywie Jana Kołodziejskiego (ipn.gov.pl)