Trójmiasto
Pierwsze próby tworzenia SW w Gdańsku zaczęły się latem 1982 r. Pracownicy Stoczni Remontowej „Nauta” w Gdyni, Roman Jankowski i Ryszard Anders, utrzymywali kontakt z Wrocławiem poprzez Annę Birecką. Łączność z Wrocławiem została przerwana wraz z jej aresztowaniem pod koniec 1982 r. Brak łączności z grupą i jej aktywności na terenie Gdańska przyczynił się do utworzenia w 1984 r. nowej struktury organizacyjnej pod nazwą Solidarność Walcząca Oddział Trójmiasto, na podstawie upoważnienia Kornela Morawieckiego, przekazanego przez Andrzeja Zaracha Ewie Kubasiewicz. Założycielami grupy byli: E. Kubasiewicz, Andrzej Kołodziej i Zofia Kwiatkowska. Z organizacją związali się także Stanisław Kowalski i Wiesława Kwiatkowska, Marek Czachor (syn E. Kubasiewicz) i jego żona Magdalena (córka St. Kowalskiego). W skład grupy wchodzili zarówno zaprzysiężeni członkowie, jak współpracownicy. Pod koniec 1984 r. w działalność SW Trójmiasto zaangażował się Roman Zwiercan, odpowiadał za sprawy związane z podziemnym drukiem i poligrafią. W latach 1985-1990 wydawano i kolportowano pismo „Solidarność Walcząca Trójmiasto”. W 1986 r. R. Zwiercan wraz z Edwardem Frankiewiczem założył Grupę Zakładową Solidarności Walczącej w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, która w latach 1986-1990 wydawała pismo „Solidarność Walcząca”. Od 1988 r. w Trójmieście działało również związane z SW wydawnictwo "Petit".
SW Trójmiasto zorganizowała własny wywiad (Piotr Jagielski, Wojciech Pytel i Piotr Bagiński pod kierownictwem A. Kołodzieja prowadzili regularny nasłuch radiowy częstotliwości wykorzystywanych przez SB i analizowali treść meldunków). Jesienią 1985 r. za zgodą Komitetu Wykonawczego SW utworzono ściśle zakonspirowaną grupę zdolną do prowadzenia działań sabotażowych. Gromadzono broń i materiały wybuchowe, podejmowano również udane próby produkcji broni. W 1986 r. z inicjatywy Jacka Parzycha i Jerzego Kanikuły utworzono w Trójmieście Agencję Fotograficzno-Informacyjną SW. W latach 1987–1990 J. Białostocki, E. Frankiewicz i T. Zajdel nadawali audycje Radia Solidarność Walcząca.
Pod koniec lat 80 działalność SW w Trójmieście osłabiły aresztowania. W listopadzie 1987 r. aresztowano R. Zwiercana, a w I 1988 r. przewodniczącego SW oddziału (w tym czasie także całej SW), Andrzeja Kołodzieja. Szefem SW w Trójmieście został wówczas Marek Czachor. W październiku 1988 r. zastąpił go zwolniony z więzienia Roman Zwiercan. Czachor zaś w 1989 r. został jednym z czterech jawnych przedstawicieli SW.
W 1989 r. organizacja wezwała do bojkotu wyborów 4 VI, zdecydowanie odrzucając porozumienia okrągłego stołu. Działalność SW Oddział Trójmiasto zakończyła się jesienią 1990 r.
oprac. Grzegorz Waligóra
Zobacz także
-
Działacze „Solidarności Walczącej” w czasie mszy św. z udziałem papieża Jana Pawła II w 1987 roku w Gdańsku
-
Antologia prasy Solidarności Walczącej w Trójmieście. Pisma Oddziału SW Trójmiasto i Grupy SW Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni
-
Solidarność Walcząca. Pismo Solidarności Walczącej Oddział Trójmiasto nr 57 z dn. 22 XI 1989 r., Kolekcja: Bernard Skorowski, IPN Gd 859/165
-
Kolekcja plakatów z Archiwum IPN w Gdańsku
-
Szyfrogram nr 5333/74 z dn. 23 III 1987 r. dotyczący przeprowadzenia rozmów ostrzegawczych i przeszukań u członków „SW”, akcja krypt. „Brzoza III”, IPN Gd 0046/500, s. 4.
-
Solidarność Walcząca. Pismo Organizacji Solidarność Walcząca Grupa Zakładowa Stoczni im. Komuny Paryskiej [w Gdyni] z dn. 15-29 VI 1989 r., Dokument z zasobu OAIPN w Łodzi Ld 464/193, t2, s.1
-
Obchody 35-lecia powstania Solidarności Walczącej Oddział Trójmiasto
Gdynia, 24–25 czerwca 2019 w auli Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni Oksywiu (ul. Śmidowicza 69) - komunikat ze strony IPN